Ortodonta<\/strong> zajmuje si\u0119 napraw\u0105 wad szcz\u0119ki oraz niew\u0142a\u015bciwo\u015bci i krzywych z\u0119b\u00f3w. Co warto zapami\u0119ta\u0107? Wada zgryzu opiera si\u0119 na niew\u0142a\u015bciwym ulokowaniu z\u0119b\u00f3w lub szcz\u0119ki, co z kolei przyczynia si\u0119 do istotnych problem\u00f3w z wys\u0142awianiem si\u0119, deformacji twarzy \u2013 wp\u0142ywaj\u0105c negatywnie na spos\u00f3b postrzegania siebie i b\u0119d\u0105c przyczyn\u0105 niskiej samooceny w p\u00f3\u017aniejszym wieku. Proces korekcji wady zgryzu jest d\u0142ugi i trwa \u015brednio oko\u0142o 2 lat.<\/p>\n Wady zgryzu dziel\u0105 si\u0119 na wrodzone i nabyte. Do zmiany szcz\u0119ki mo\u017ce doj\u015b\u0107 ju\u017c na pocz\u0105tku rozwoju dziecka, jeszcze w trakcie ci\u0105\u017cy, jednak zazwyczaj s\u0105 to z\u0142e przyzwyczajenia dzieci. Nieustanne ssanie kciuka czy niew\u0142a\u015bciwie wyprofilowanego smoczka, gryzienie przedmiot\u00f3w (na przyk\u0142ad twardych zabawek), zgrzytanie z\u0119bami, czy oddychanie przez usta powoduje zmiany szcz\u0119ki. Tak\u017ce niew\u0142a\u015bciwe u\u0142o\u017cenie dziecka podczas karmienia piersi\u0105, mo\u017ce powodowa\u0107 k\u0142opoty. Na pierwsz\u0105 wizyt\u0119 kontroln\u0105 dobrze zaprowadzi\u0107 dziecko w wieku oko\u0142o 7 lat. Dzi\u0119ki temu ortodonta wcze\u015bnie wykryje mo\u017cliwe nieprawid\u0142owo\u015bci i zatroszczy si\u0119 o odpowiedni rozw\u00f3j dziecka.<\/p>\n Nieleczenie albo lekcewa\u017cnie wady prowadzi do jej pog\u0142\u0119bienia, a to z kolei zwi\u0119ksza ryzyko seplenienia i krzywizny z\u0119b\u00f3w oraz mo\u017ce powodowa\u0107 trudno\u015bci w spo\u017cywaniu pokarm\u00f3w, a tak\u017ce oddychaniu. Z\u0142y uk\u0142ad szcz\u0119ki wywo\u0142uje b\u00f3le z\u0119b\u00f3w, ich ruszanie si\u0119 lub przedwczesne wytarcie. Sprzyja to tak\u017ce kumulowaniu kamienia naz\u0119bnego oraz mo\u017ce prowadzi\u0107 do tworzenia si\u0119 chor\u00f3b dzi\u0105se\u0142, pr\u00f3chnicy, czy paradontozy.<\/p>\n Ty\u0142ozgryz<\/b> \u2013 najcz\u0119stsza wada zgryzu. Dolne z\u0119by ukryte s\u0105 za z\u0119bami g\u00f3rnymi, przy czym z\u0119by przednie nie stykaj\u0105 si\u0119 wzajemnie. Niekiedy g\u00f3rne siekacze pochylaj\u0105 si\u0119 w kierunku g\u00f3rnej wargi, a twarz wykrzywia si\u0119 poprzez cofni\u0119cie \u017cuchwy.<\/p>\n Przodozgryz<\/b> \u2013 w tym przypadku to g\u00f3rne z\u0119by chowaj\u0105 si\u0119 za dolnymi. Powstaje widoczne wysuni\u0119cie brody na prz\u00f3d.<\/p>\n Zgryz krzy\u017cowy<\/b> \u2013 zar\u00f3wno z\u0119by dolne jaki i g\u00f3rne, zachodz\u0105 na siebie nieregularnie na niekt\u00f3rych odcinkach lub w ca\u0142ym \u0142uku z\u0119bowym.<\/p>\n Zgryz g\u0142\u0119boki<\/b> \u2013 g\u00f3rne z\u0119by zachodz\u0105 i przykrywaj\u0105 2\/3 wysoko\u015bci z\u0119b\u00f3w dolnych. Powoduje to zniekszta\u0142cenie twarzy ze wzgl\u0119du na zmniejszenie dolnego odcinka. Tak usytuowane z\u0119by przesadnie si\u0119 \u015bcieraj\u0105, co prowadzi do chor\u00f3b dzi\u0105se\u0142 i przyz\u0119bia.<\/p>\n Zgryz otwarty<\/b> \u2013 z\u0119by wcale nie stykaj\u0105 si\u0119 ze sob\u0105. Wada przeszkadza w \u017cuciu pokarmu, a tak\u017ce w w\u0142a\u015bciwej wymowie \u2013 zw\u0142aszcza sp\u00f3\u0142g\u0142osek przednioj\u0119zykowo z\u0119bowych (t, d, s, z, dz, c, n, \u0142). Skutkiem zgryzu otwartego jest wyd\u0142u\u017cenie twarzy i niedorozw\u00f3j szcz\u0119ki.<\/p>\n St\u0142oczenia z\u0119b\u00f3w<\/b> \u2013 wyst\u0119puj\u0105 wtedy, gdy z\u0119by s\u0105 zbyt du\u017ce w stosunku do z\u0119bodo\u0142\u00f3w. Wyrastaj\u0105 poobracane lub w nieodpowiednich miejscach, w wyniku braku przestrzeni w jamie ustnej.<\/p>\n Z\u0119by odseparowane<\/b> \u2013 pomi\u0119dzy z\u0119bami s\u0105 widoczne szpary, wynikaj\u0105ce z nadmiaru miejsca w szcz\u0119ce.<\/p>\n Korekcja wady zgryzu zwykle rozpoczyna si\u0119 od momentu wyr\u017cni\u0119cia z\u0119b\u00f3w sta\u0142ych, czyli oko\u0142o 11 roku \u017cycia, cho\u0107 ortodonci zalecaj\u0105 zadbanie o w\u0142a\u015bciwy zgryz w ka\u017cdym wieku. Szcz\u0119ki dzieci s\u0105 znacznie bardziej plastyczne, ni\u017c szcz\u0119ki os\u00f3b doros\u0142ych, ze wzgl\u0119du na to leczenie jest \u0142atwiejsze i zmniejsza si\u0119 ryzyko b\u00f3lu lub powik\u0142a\u0144, jednak korekcja z\u0119b\u00f3w jest mo\u017cliwa dla ka\u017cdego.<\/p>\n Aparaty na z\u0119by dziel\u0105 si\u0119 na sta\u0142e \u2014 przytwierdzne do z\u0119b\u00f3w specjalistycznym klejem oraz ruchome \u2014 mo\u017cliwe do samodzielnego zdejmowania. Aparaty ruchome s\u0105 cz\u0119\u015bciej stosowane u dzieci, ni\u017c u doros\u0142ych.<\/p>\n Aparat tradycyjny, metalowy<\/b> \u2014 si\u0142\u0105, kt\u00f3ra koryguje wad\u0119, jest w tym przypadku \u0142uk scalony z metalowymi zamkami, kt\u00f3re przykleja si\u0119 do pojedynczych z\u0119b\u00f3w i przytwierdza przy u\u017cyciu ligatur ortodontycznych. Dla urozmaicenia, szczeg\u00f3lnie dla m\u0142odszych pacjent\u00f3w, istnieje mo\u017cliwo\u015b\u0107 doboru r\u00f3\u017cnych kolor\u00f3w ligatur. Dla ceni\u0105cych wi\u0119ksz\u0105 estetyk\u0119 mo\u017cliwe s\u0105 warianty z zamkami ceramicznymi, porcelanowymi, szafirowymi lub kryszta\u0142owymi, kt\u00f3re s\u0105 niewidoczne na tle z\u0119b\u00f3w. Sprawdzaj\u0105 si\u0119 zw\u0142aszcza u posiadaczy bia\u0142ych z\u0119b\u00f3w.<\/p>\n Aparat lingwalny <\/b>\u2014 mocowany jest odwrotnie ni\u017c ten tradycyjny, bo od wewn\u0119trznej strony jamy ustnej. Wykonywane s\u0105 dla ka\u017cdego pacjenta indywidualnie i niweluj\u0105 wstyd zwi\u0105zany z noszeniem aparatu na z\u0119bach, bo ten jest niewidoczny. Wad\u0105 tego aparatu jest pocz\u0105tkowa trudno\u015b\u0107 wyra\u017anego m\u00f3wienia.<\/p>\n Aparat samoligaturuj\u0105cy<\/b> \u2014 ten rodzaj aparatu ortodontycznego cechuje si\u0119 inn\u0105 budow\u0105. \u0141uk ortodontyczny przytrzymuje zestaw klapek, dzi\u0119ki czemu drut jest ruchomy, a korekcja wady zgryzu trwa kr\u00f3cej.<\/p>\n Aparat Clear Aligner<\/b> \u2014 to przezroczysta nak\u0142adka na z\u0119by dopasowywana indywidualnie, kt\u00f3ra jest \u015bwietnym rozwi\u0105zaniem dla os\u00f3b, kt\u00f3re ceni\u0105 estetyk\u0119. Aparat jest praktycznie niewidoczny, a dzi\u0119ki mo\u017cliwo\u015bci zdj\u0119cia go samodzielnie, jest \u0142atwy w utrzymaniu higieny.<\/p>\n Ceny aparat\u00f3w na z\u0119by<\/b> s\u0105 zwi\u0105zane z typem wybranego rodzaju. Najta\u0144szymi aparatami s\u0105 te tradycyjne. W ich przypadku ceny za jeden \u0142uk rozpoczynaj\u0105 si\u0119 od 1200 z\u0142otych. Nowsze rozwi\u0105zania, bardziej komfortowe \u2013 niemetalowe czy przezroczyste \u2014 s\u0105 znacznie bardziej kosztowne. Ich ceny wahaj\u0105 si\u0119 od 3 do 6 tysi\u0119cy. Koszt najdro\u017cszych aparat\u00f3w lingwalnych mo\u017ce przekracza\u0107 10 tysi\u0119cy z\u0142otych. Aparaty na z\u0119by s\u0105 te\u017c dost\u0119pne w formie kredytu. W koszt leczenia trzeba tak\u017ce wliczy\u0107 koszty wizyt kontrolnych, kt\u00f3rych ilo\u015b\u0107 jest zwi\u0105zana z czasem leczenia. Leczenie ortodontyczne mo\u017ce by\u0107 finansowane przez NFZ dla dzieci poni\u017cej 12 roku \u017cycia i tylko w przypadku aparat\u00f3w ruchomych.<\/p>\n Dba\u0142o\u015b\u0107 o jam\u0119 ustn\u0105 w trakcie leczenia ma ogromne znaczenie. Aparat mo\u017ce pocz\u0105tkowo dra\u017cni\u0107, ze wzgl\u0119du na to, \u017ce znacznie \u0142atwiej przyklejaj\u0105 si\u0119 do niego resztki posi\u0142ku. Nale\u017cy my\u0107 z\u0119by po ka\u017cdym posi\u0142ku i zrezygnowa\u0107 z pokarm\u00f3w, kt\u00f3re mog\u0105 przykleja\u0107 si\u0119 do zamk\u00f3w i powodowa\u0107 ich odczepienie. Z kolei twarde produkty mog\u0105 trwale uszkodzi\u0107 aparat.<\/p>\nCzynniki powstawania wad szcz\u0119ki<\/h4>\n
Dlaczego wizyta u ortodonty jest potrzebna ?<\/h4>\n
Rodzaje wad zgryzu<\/h4>\n
Jak leczy\u0107 wady zgryzu? Kiedy zalecany jest ortodonta ?<\/h4>\n
Rodzaje aparat\u00f3w na z\u0119by<\/h4>\n
Ile zap\u0142acisz za aparat na z\u0119by ?<\/h4>\n
Jak dba\u0107 o z\u0119by podczas noszenia aparatu ortodontycznego ?<\/h4>\n