Według przepisów drogowego ruchu pojazdami uprzywilejowanymi są pojazdy, używane w jednostkach ratownictwa zdrowia, życia albo mienia ludzkiego. Do grupy pojazdów uprzywilejowanych należą także pojazdy, które stosują oddziały bezpieczeństwa i publicznego porządku. To sprawia, że pojazdami uprzywilejowanymi są na przykład karetki , samochowy policji, straży miejskiej czy straży pożarnej. Pojazd uprzywilejowany w akcji ma obowiązek oznajmić swoje uczestnictwo w ruchu drogowym, tak by inni uczestnicy ruchu mogli na nie odpowiednio reagować.

Pojazdy uprzywilejowane mają prawa, ale te mogą zastosować w zdefiniowanych przypadkach. W zwykłych zdarzeniach drogowych są zobowiązane do stosowania się do przepisów i zasad, tak samo jak inni kierowcy. Wyłącznie w okolicznościach, gdy pojazd uprzywilejowany musi utrzymać bezpieczeństwo lub bierze udział w akcji ratowania mienia, życia zdrowia ludzkiego albo jest częścią przejeżdżającej kolumny pojazdów uprzywilejowanych może stosować się swoich przywilejów. Tym przywilejem jest możliwość niestosowania się do przepisów ruchu czy poziomych i pionowych znaków drogowych. Kierowcy pojazdów uprzywilejowanych mogą pominąć sygnalizację świetlną, wjechać pod prąd i zatrzymywać się w przestrzeniach niedozwolonych.

Warunkiem jest zakomunikowanie uczestnictwa w ruchu sygnałem dźwiękowym oraz świetlnym, przy włączonych światłach drogowych czy światłach mijania. Sygnał dźwiękowy nie jest wymagany w trakcie postoju pojazdu, jednak bez względu na sytuację konieczne jest zachowanie niezwykłej ostrożności. Kierowca pojazdu uprzywilejowanego ma za zadanie bezwzględnie stosować się sygnałów upoważnionej osoby do kontroli i kierownictwa ruchu drogowego bez względu na sytuację.

Jak postępować podczas przejazdu pojazdów uprzywilejowanych?

Każdy uczestnik ruchu drogowego: kierowcy, motocykliści albo piesi są zobligowani do wyjątkowego zachowania podczas przejazdu pojazdu uprzywilejowanego. Każda z tych osób w pobliżu pojazdu uprzywilejowanego ma za zadanie zjechać z drogi, gwarantując łatwą i bezpieczną drogę przejazdu. W tej okoliczności dopuszczalny jest przejazd na pas zieleni, pobocze albo zatrzymanie pojazdu na zatoce albo przystanku autobusowym. Najczęściej kierowcy zbliżają się do pobliskiej krawędzi jezdni. W niektórych przypadkach nie powinno stawać, by nie spowalniać ani nie powodować nagłego zatrzymania pojazdu uprzywilejowanego. Tak samo kierowcy, motocykliści oraz pojazdy uprzywilejowane muszą szczególnie czujnie poruszać się na skrzyżowaniu, dlatego, że pojazd uprzywilejowany może się na nim pojawić mimo czerwonego światła. Obok tego piesi także muszą uznać pierwszeństwo radiowozu, karetki albo wozu strażackiego. Absolutnie nieprzepisowe jest wbieganie na pasy, nawet przy zielonym świetle. Osoby, co już weszły na pasy, muszą pośpiesznie z nich zejść. Lepiej nie zapominać o tych regułach, bo niestosowanie się do nich grozi wysokim mandatem.

Czy można wyprzedzać pojazd uprzywilejowany?

Wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego wywołuje wiele wątpliwości pośród kierowców. O wyprzedzaniu pogotowia ratunkowego, radiowozu, wozu strażackiego czy innego pojazdu uprzywilejowanego nie myślimy, gdy uczestniczą w ratowniczej akcji albo związanej z przywróceniem bezpieczeństwa. Wówczas obowiązkiem wszystkich uczestników ruchu drogowego jest oddanie pierwszeństwa. Jak postępować, gdy pojazd uprzywilejowany pojawi się na drodze, ale nie będzie wykazywał swojego pośpiechu?

W terenie zamieszkałym niezależnie od położenia  kierowcy mają zakaz wyprzedzania pojazdu uprzywilejowanego. Nieważne, czy pojazd stosuje sygnały świetlne i dźwiękowe czy też nie, wyprzedzenie pojazdu uprzywilejowanego w terenie zamieszkałym grozi mandatem i punktami karnymi. Tylko poza obszarem zamieszkałym wolno wyprzedzić pojazdy uprzywilejowane, pod warunkiem, że nie uczestniczą w akcji. Podczas manewru wymijania powinno się zachować niezwykłą ostrożność. Warto pamiętać, że pojazd uprzywilejowany może stać się potrzebny zawsze, a gdy tak będzie i tak należy mu się bezpieczny przejazd. W obecności pojazdu uprzywilejowanego za każdym razem należy troszczyć się o wspólną bezpieczną jazdę.

Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym, kto będzie odpowiedzialny?

Chociaż każdy pojazd uprzywilejowany ma swoje prawa, a kierowcy muszą udzielić im pierwszeństwa, zawsze może dojść do kolizji z pojazdem uprzywilejowanym. Zderzenie z pojazdem uprzywilejowanym nie przesądza, że to inny kierowca automatycznie ponosi winę za wywołanie wypadku. Taką sytuację zawsze ocenia się indywidualnie, by przesądzić, jaka ze stron nie zachowała właściwiej ostrożności i spowodowała kolizję. Kierowca pojazdu uprzywilejowanego także może zostać uznany za sprawcę i pociągnięty do odpowiedzialności, jeżeli nie dostosował się do zasad. Oceniane są takie aspekty, jak sygnalizacja dźwiękowa i świetlna pojazdu uprzywilejowanego, możliwość drugiego kierowcy do zauważenia pojazdu uprzywilejowanego i poprawnej reakcji. Wpływ ma także ogólny przebieg sytuacji , a nawet warunki atmosferyczne.

http://www.pojazdy-uprzywilejowane.pl