Na co zwrócić uwagę przy tworzeniu testamentu?

Spisanie testamentu ma na celu przekazanie własnego dobytku jako następstwo śmierci. Testament jest pismem urzędowym, wewnątrz którego wskazuje się te osoby, jakie odbiorą spadek. Żeby testament był pełnomocny musi realizować kilka kryteriów zapisanych w prawie spadkowym. Przede wszystkim osoba zamierzająca przygotować testament, musi mieć zdolność czynności prawnych i przygotować go osobiście przy pełnej świadomości czynu. Testament ma moc jedynie w momencie otwarcia spadku, to znaczy po zgonie testatora. Wcześniej podzielnie dobytku na bazie testamentu jest niemożliwe. Zgodnie z prawem testator ma prawo zapisać testament w kilku formach, ale według każdej z nich należy zachować opisane prawem warunki.

Jakie wyróżniamy formy testamentu?

Testament własnoręczny – wybierając tę formę testator musi zapisać całą treść testamentu odręcznie i uzupełnić go pełną datą i podpisem. Równie niezbędne jest, by z zapisu w pełni można było stwierdzić, komu oddany zostanie majątek i w jakiej części, jeśli np. zostanie rozdzielony na więcej niż jedną osobę. W tej formie wykluczony jest wydruk z komputera.

Testament ustny urzędowy – spisuje się go najczęściej jako akt notarialny. Z doświadczenia notariuszy wynika, że warto jest wybrać tę formę testamentu, nie tylko patrząc na to, że notariusz zatroszczy się o poprawność dokumentu. Testamenty własnoręczne są często kwestionowane, kiedy dochodzi do kłótni pomiędzy spadkobiercami. Sporządzenie testamentu u notariusza daje pewność, że testament będzie prawidłowy . Sporządza się go w obecności dwóch świadków, którzy tak samo jak testator i notariusz zostawiają podpisy potwierdzające sporządzenie dokumentu. Innym dowodem jest również protokół zapisywany w ciągu spotkania.

Testament ustny szczególny – występuje tylko wtedy, gdy istnieje ogromne prawdopodobieństwo nagłej śmierci testatora. Dotyczy to okoliczności szczególnych np. ciężkiej choroby, epidemii, wojny. W tej formie testament może być sporządzony w równoczesnej obecności 3 świadków i musi być spisany, a następnie podpisany przez przynajmniej dwóch świadków.

Istotne jest również to, że każdy testament okaże się nieobowiązujący jeśli testator sporządzi go pod przymusem albo pod wpływem błędu, czyli jeśli nie zostanie sporządzony świadomie i z w własnej woli. Co więcej testament zawiera wolę jednej osoby, ze względu na to nie może być spisany np. przez małżonków wspólnie.

Przygotowywanie testamentu u notariusza w kancelarii notarialnej daje korzyści

Notariusz powinien odmówić spisania testamentu jeśli tylko nie jest pewien, czy testator chce go sporządzić pod przymusem albo nie jest całkowicie świadomy swojego czynu. Jeżeli nie ma w tej kwestii wątpliwości, na równi z podstawową zaletą – gwarancją, że przygotowany u notariusza testament jest zgodny z prawem i pełnomocny, wyróżniamy również inne korzyści wynikające ze sporządzenia testamentu w formie aktu notarialnego.

Dzięki pomocy notariusza spisanie dokumentu nie powinno być skomplikowane, a dodatkowo jego postanowienia będą czytelne i nie pozostawią wątpliwości pod względem woli testatora. Testament przygotowany u notariusza będzie trudniejszy do podważenia w momencie kłótni między spadkobiercami oraz osobami trzecimi, jakie nie zostaną uwzględnione w testamencie.

Ponadto, warto mieć na uwadze, że wszelkie akty notarialne przygotowane u notariusza muszą być przechowywane w kancelarii notarialnej. Wszystkie osoby uczestniczące otrzymują zaledwie odpis. Dzięki temu oryginał przechowywany jest bezpiecznie i nawet jeżeli odpis się zniszczy albo zgubi, bez większych przeszkód można odebrać kolejny u notariusza.

Spisanie testamentu u notariusza pozwala też na umieszczenie go w Rejestrze Testamentów. To baza danych, dzięki której spadkobiercy mogą ustalić, w której kancelarii notarialnej znajduje się testament, gdzie są uwzględnieni. W Rejestrze nie ma treści testamentu, a wiadomość o tym, że konkretna osoba w ogóle sporządziła testament nie może zostać ujawniona do końca jej życia. Rejestr właściwie pomaga odkryć miejsce testamentu, a sam wpis jest darmowy, własnowolny i w każdej chwili można z niego zrezygnować.

Czy w testamencie można zapisać na kogoś konkretną rzecz?

Przekazanie konkretnej rzeczy majątkowej jest możliwe tylko przy zastosowaniu testamentu w formie aktu notarialnego i tylko poprzez zapis windykacyjny. Decydując się na taki zapis u notariusza, możemy przekazać przedmiot majątkowy (np. samochód, mieszkanie, obraz itp.), prawo majątkowe zbywalne, a nawet przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne. Istotne jest, by w chwili otwarcia spadku ten konkretny przedmiot należał do spadkodawcy, inaczej taki zapis będzie nieważny.

Czy da się odwołać testament?

Pełnoprawnym testamentem jest ten sporządzony jako ostatni, dlatego najprostszym sposobem na odwołanie dokumentu, jest przygotowanie nowego. W nowym dokumencie sporządzonym u notariusza, zaznacza się odwołanie poprzedniego. Jeżeli nie będzie tego wskazania nowy testament odwołuje poprzedni o tyle, o ile nie są ze sobą zgodne. Innym sposobem jest zniszczenie testamentu albo pozbawienie go cech, od których zależy jego ważność. Testament zostać unieważniony tylko częściowo albo w całości.

Notariusz Toruń